W nadchodzących dniach, do 8 sierpnia, obywatele mają ostatnią szansę na wyrażenie swoich opinii na temat ważnego projektu ustawy dotyczącego lokalnej samorządności. Projekt ten, wprowadzony przez Polskie Stronnictwo Ludowe, dąży do zniesienia ograniczenia dwóch kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, co obowiązuje od 2018 roku. Pomysł ten wywołał burzliwą dyskusję wśród przedstawicieli miejskich organizacji społecznych.
Intencje projektodawców a kontrowersje
Projektodawcy ustawy argumentują, że zmiana ta przywróci pełnię demokratycznych wyborów, umożliwiając mieszkańcom bezpośredni wybór włodarzy bez narzuconych ograniczeń. Poseł Michał Pyrzyk z PSL twierdzi, że takie rozwiązanie wzmacniałoby prawa wyborców. Niemniej jednak, według Kongresu Ruchów Miejskich (KRM), rzeczywistość może być mniej optymistyczna. W ich ocenie, zniesienie limitu kadencji grozi osłabieniem demokracji lokalnej.
Krytyczne spojrzenie na projekt
Kongres Ruchów Miejskich, w liście do najważniejszych urzędników państwowych, podnosi kwestie związane z potencjalnym wzrostem autorytaryzmu w samorządach. Ich zdaniem, liderzy z wieloletnim stażem na stanowiskach władzy mogą tworzyć struktury władzy, które są oddalone od potrzeb mieszkańców i niezależne od rad gmin.
Argumenty za utrzymaniem limitu kadencji
Mimo że zasada dwukadencyjności nie jest pozbawiona wad, KRM uważa ją za ważny mechanizm zapobiegający patologii w samorządach. Brak rotacji na stanowiskach może prowadzić do powstawania zamkniętych układów, ignorowania głosu obywateli oraz nepotyzmu. Wiceprezes KRM, Witold Gawda, przytacza argument, że chociaż ograniczenie kadencji może szkodzić niektórym zasłużonym włodarzom, to ogólnie poprawia stan demokracji lokalnej.
Przewaga urzędujących włodarzy
KRM zwraca uwagę na fakt, że obecni prezydenci i burmistrzowie dysponują znaczną przewagą nad potencjalnymi konkurentami dzięki lepszemu dostępowi do informacji i zasobów organizacyjnych. W efekcie, wybory nie zawsze są sprawiedliwe. Ograniczenie liczby kadencji jest postrzegane jako środek przeciwdziałający monopolom władzy.
Mobilizacja obywatelska
Ruchy miejskie zachęcają obywateli do aktywnego udziału w konsultacjach społecznych dotyczących projektu ustawy. Przygotowane materiały konsultacyjne podkreślają znaczenie obecnych ograniczeń dla zapewnienia równowagi między władzami wykonawczymi a ustawodawczymi. Ograniczenie kadencji miałoby również otworzyć drzwi nowych liderów do polityki lokalnej, co zwiększyłoby różnorodność i konkurencyjność.
Potencjalne skutki zniesienia limitu
Kongres Ruchów Miejskich ostrzega, że zniesienie limitu kadencji może prowadzić do pogłębienia negatywnych zjawisk, takich jak manipulacja opinią publiczną i instrumentalne traktowanie konsultacji społecznych. Przedstawiciele KRM podkreślają, że stawką jest nie tylko polityka, ale także jakość demokracji lokalnej.