Rozkwit radomskiego parku: Inicjatywa Józefa Sadkowskiego

Choć często mylnie zakłada się, że inspiratorką tego pomysłu była znana XIX-wieczna autorka Klementyna Hoffmanowa z Tańskich, to prawdziwe początki założenia parku w Radomiu mają mniej romantyczny charakter. Wszystko rozpoczęło się od dynamicznego rozwoju miasta na początku XIX wieku, które jako stolica województwa sandomierskiego, w 1822 roku otrzymało plan regulacyjny. Plan ten zawierał projekty przyszłego wyglądu miasta i to właśnie w nim, autorstwa Józefa Sadkowskiego, po raz pierwszy pojawiła się koncepcja parku.

Wybór konkretnej lokalizacji na publiczny zieleńec został dokonany przez samego namiestnika Królestwa Polskiego, generała Józefa Zajączka. Wskazał on miejsce poza murami miejskimi, na wilgotnym terenie, który niegdyś należał do szpitala św. Ducha – obszar ten rozciągał się od Grobli Mlecznej (dzisiaj jest to ulica Okulickiego) aż do łąk niedalekiej wsi Kaptur.

Prace nad aranżacją parku rozpoczęto jesienią 1822 roku, a jego projekt miał nawiązywać do XVIII-wiecznych angielskich wzorców z charakterystycznym barokowym układem swobodnie rozmieszczonych alejek. Główne wejście umieszczono od strony Grobli Mlecznej i prowadziło do półokrągłego placu, z którego rozchodziły się na północ cztery główne aleje. Pomiędzy nimi wyznaczono dodatkowe ścieżki o bardziej swobodnym przebiegu. Drzewa, takie jak jesiony, klony i lipy, sprowadzono specjalnie dla tego celu m.in. ze szkółki Czartoryskich w Puławach. Park uzupełniono także drzewami owocowymi – sprzedaż owoców miała zapewnić fundusze na utrzymanie ogrodu.