Radom to jedno z kilkunastu największych polskich miast. Leży w centralno-wschodniej części kraju, na południu obecnego województwa mazowieckiego, choć historycznie bardziej związane jest z Małopolską niż z Mazowszem. Do reformy administracyjnej w 1998 roku było to miasto wojewódzkie. Aktualnie jest to miasto na prawach powiatu.
Radom to mający wielowiekową historię ośrodek miejski. Choć początek osadnictwa szacuje się na okres przedchrześcijański, badania wskazują na istnienie na terenie dzisiejszego Starego Miasta pierwszej osady już w VIII i IX stuleciu, to jednak pierwszy warowny obronny gród powstał na półmetku wieku X niedługo przed przyjęciem przez Polskę chrztu. Większość pozostałości z tego okresu nie przetrwało jednak upływu czasu ani nie została szerzej udokumentowana. Najstarsze zachowane i udokumentowane fragmenty historycznej zabudowy w tym mieście pochodzą dopiero z wieku XII. Radom ma więc czym się pochwalić. Liczne imponujące budowle przetrwały do dziś i warto je zobaczyć podczas zwiedzania. Choć historyczna spuścizna miasta jest dość szeroka, to jednak nie brakuje tu i innego rodzaju atrakcji. Niniejsze opracowanie to subiektywnie wybrana lista, od której warto zacząć układanie planu na wycieczkę po mieście.
Radom – co warto odwiedzić i zobaczyć w historycznym centrum miasta?
Jest duże prawdopodobieństwo, że po przyjeździe do Radomia pierwszym obszarem zainteresowania odwiedzających będzie ścisłe, historyczne centrum miasta. Wędrówkę radomskimi szlakami rozpoczynamy więc w sercu miasta.
Plac Konstytucji 3 Maja
Plan leżący w centralnej części miasta Radom, przez który biegnie ulica Stefana Żeromskiego, będąca jednym z głównych traktów komunikacyjnych. Plac znajduje się na styku ulicy F. Focha z ulicą J. Piłsudskiego. Jego początki sięgają lat 1818-1822 kiedy to miało miejsce tworzenie nowych planów regulacyjnych obejmujących przyszłe planowane zmiany. W ciągu niemal dwóch stuleci swojego istnienia plac był kilkukrotnie przemianowywany by w 1988 roku otrzymać swoją aktualną nazwę.
Rynek Miasta Kazimierzowskiego
Centralne miejsce, ale tym razem historycznej zabytkowej części miasta Radom. Zdecydowanie jest to pozycja obowiązkowa na trasie zwiedzania, miejsce, które trzeba odwiedzić i zobaczyć. Rynek ten słynie z urokliwych kamienic, które robią wrażenie. Przy rynku tym mieści się też budynek dawnego miejskiego ratusza zbudowany w 1852 roku, który jednak nie był pierwszym budynkiem miejskich władz. Pierwotny ratusz powstały za panowania króla Kazimierza Wielkiego w XIV wieku, który również stał w centralnej części placu nie dotrwał do naszych czasów. Spłonął podczas pożaru, a jego pozostałości rozebrano na początku XIX stulecia.
Radom – Ulica Stefana Żeromskiego i przyległe zabudowania
Jeden z głównych i najpopularniejszych traktów miasta Radom. Pierwotnie droga ukierunkowana była w stronę Lublina oraz w kierunku dawnej Rusi. Kiedy w 1822 roku odbywała się regulacja systemu komunikacji miasta w rezultacie czego ulica zyskała przebieg jaki znamy dzisiaj. Do roku 1925 aleja nosiła nazwę ulicy Lubelskiej. Impulsem dla rozwoju i wzrostu znaczenia traktu było powstanie gmachu Komisji Województwa Sandomierskiego, po którym wzdłuż powstającej ulicy zaczęły w szybkim tempie powstawać okazałe i w większości dwupiętrowe kamienice. Do roku 1976 odbywał się tu regularny ruch kołowy. Po tym czasie udział ruchu pojazdów mechanicznych został znacząco zredukowany. Po gruntownej renowacji w latach 2000-2008 ulica Żeromskiego zyskała nowy odmieniony wygląd.
Kolejny warty uwagi obiekt to ulokowana pod numerem 5 kamienica będąca siedzibą znanej i lubianej apteki „Pod Orłem”. Powstałą ona w 1853 roku a jej znakiem rozpoznawczym jest umieszczony na fasadzie romantyczno-neoklasycystyczny plafon będący wyobrażeniem białego orła. Na przestrzeni lat był on kilkukrotnie odsłaniany i zasłaniany. W drugiej połowie lat 80.tych XX wieku w budynku przeprowadzono kompleksowe prace konserwatorskie, w rezultacie których odzyskał on swój pierwotny wygląd.
Numer 15 to dawna siedziba Hotelu Rzymskiego, który to powstał w 1857 roku. Pierwszym właścicielem był Jan Wróblewski, a w 1875 roku za sprawą A. Otrębskiego, który odkupił obiekt powstała w nim restauracja „Rzymska”. U schyłku XIX wieku miał tu swoją siedzibę zakład fotograficzny, a na początku XX stulecia ulokowało się tu kino Odeon. W latach powojennych mieściło się tu Liceum Pedagogiczne Wychowawczyń Przedszkoli a obecnie znajdują się tu mieszkania.
Obecnie nieużywany budynek przy Żeromskiego 28 pełnił w przeszłości przez większość czasu był miejscem, gdzie prowadzono działalność drukarską. Wyjątkiem był okres powojenny do 1968 roku kiedy mieściła się tu kawiarnia.
Znajdujący się pod adresem Żeromskiego 36 Pałac Kierzkowskich stoi tu od roku 1827 i zgodnie z założeniem twórców z czasem stał się symbolem alei. Był jednym z pierwszych budynków, które powstały przy nowym trakcie drogowym. Budynek ten trudno przeoczyć i nie rozpoznać, a wszystko za sprawą tympanonu z herbem rodowym dawnych właścicieli. Po przejęciu w 1840 roku obiektu przez komornika budynek zmieniał właścicieli oraz swoje zastosowanie. Mieściły się tu kolejno kasyno oficerskie, czytelnia Polskiej Macierzy Szkolnej a następnie klep z bronią myśliwską. Od zakończenia Drugiej Wojny Światowej działa tu Szkoła Muzyczna.
Radom – Ulica Józefa Piłsudskiego
To kolejny znany trakt komunikacyjny biegnący przez centralne rejony miasta Radom. Ulica wytyczona została w 1888 roku i imponuje architekturą stojących przy niej kamienic, które budzą jednoznaczne skojarzenia z jej odpowiednikami w innych miastach takich jak Kraków, Wilno czy też Lwów. W przeszłości ulica była kilkukrotnie przemianowywana i nosiła nazwy Szeroka, Nowotki oraz Kasztanowa.
Podobnie jak w przypadku wyżej wspomnianej ulicy Żeromskiego także i tu stoi kilka wartych szczególnej uwagi obiektów. Jednym z nich niewątpliwie jest stojący przy ul. Piłsudskiego 15 Gmach dawnej radomskiej Kasy Przemysłowców powstały w 1897 roku. Drugi to Miejska Biblioteka Publiczna mieszcząca się pod adresem Piłsudskiego 12, której historia sięga roku 1892.
Piłsudskiego 7 to kolejna ciekawa i warta uwagi kamienica, która przyciąga wzrok bogatymi zdobieniami na jej fasadzie. Budowla wykończona jest w pompejańskim stylu a jej głównym budowniczym był Stanisław Dzikowski. Kamienica kilkukrotnie zmieniała swoje przeznaczenie. Sąsiednia kamienica pod numerem 9 zwraca uwagę nie tylko fasadą, ale i ciekawymi malowidłami na klatce schodowej gdy wejdziemy do jej wnętrza.
Numer 5 to kamienica wyróżniająca się pamiątkową tablicą upamiętniającą Stanisława Wernera, jedną w wielu ofiar hitlerowskiej okupacji, która poniosła śmierć jako sprawca zamachu na naczelnika gubernialnej żandarmerii okupacyjnej. Pod numerem 10 stoi wzniesiona w 1894 roku gdzie mieściły się kolejno Sąd Okręgowy Guberni Radomskiej, Okręgowa Dyrekcja Kolei Państwowych, Sąd Wojewódzki a w końcu Sąd Okręgowy działający tu do dziś.
Ulica Henryka Sienkiewicza wraz z zabudową
Radom ma kilka znanych i szczególnie popularnych traktów komunikacyjnych i ulica Sienkiewicza jest kolejną, którą warto się przejść. Jest tu wiele kamienic, z których kilka jest warte szczególnej uwagi ze względu na swoje unikalne cechu oraz historię. Ulica Sienkiewicza wytyczona została w planach miejskich około 1860 roku. W swojej historii nosiła między innymi nazwy Michałowska oraz Mariacka, a aktualne nazewnictwo obowiązuje od roku 1924, z wyjątkiem okresu wojny i okupacji.
Wśród obiektów, które zobaczymy idąc tym traktem na szczególną uwagę zasługują zwłaszcza dwa z nich: Kamienica Glogerów a także Katedra pw . Opieki Najświętszej Marii Panny. Na jej końcu zaczyna się Park imienia Tadeusza Kościuszki, o którym będzie mowa w jednym z kolejnych akapitów.
Kamienica Glogerów
Historia tej kamienicy sięga roku 1914 kiedy to Józef Pius Dziekoński wykonał jej projekt na zamówienie rodziny ówczesnego prawnika, muzyka i lokalnego polityka Macieja Glogera, który był senatorem II RP oraz wiceprezydentem miasta Radom. Patrząc na fasadę z łatwością można dostrzec dwutraktowy korpus frontowy a także jej dwie główne identyczne bliźniacze oficyny. Fasada jako całość nosi ewidentne ślady inspiracji renesansem, gotykiem oraz romanizmem. Pierwotnie na każdym piętrze wydzielone były po dwa mieszkania, natomiast po wojnie budynek przypadł Wolnej Szkole Rysunku, Malarstwa i Rzeźby, której właścicielem był Wacław Dobrowolski. Później mieściły się tu także inne instytucje związane z kulturą i sztuką Ognisko Plastyczne i Państwowa Szkoła Plastyczna I Stopnia.
Kościół Katedralny pw. Opieki Najświętszej Marii Panny
Radom jako miasto diecezjalne ma swoją Katedrę. Jest nią wzniesiony w latach 1898-1911 według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego autora opisanej wyżej Kamienicy Glogerów, kościół pod wezwaniem Opieki Najświętszej Marii Panny.
Bryła kościoła jest trójnawową konstrukcją architektoniczną wraz z transeptem. W zdobnictwie dominuje rozeta oraz trzy ogromne portale. Całość budowli w jednoznaczny sposób nawiązuje do historycznego francuskiego gotyku. Nie jest to nic dziwnego jeśli weźmiemy pod uwagę zainteresowania autora.
Dwie wieże mające 72 metry wysokości każda w sposób jednoznaczny i ewidentny nawiązują swoim kształtem do tych w kościele Mariackim w Krakowie. Do budowy świątyni użyto cegły z lokalnych materiałów a na zewnątrz można zauważyć ceramiczne płytki, do produkcji których użyto szydłowieckiego piaskowca.
Wnętrze katedry także imponuje pod wieloma względami. Na pewno dostrzeżemy wykonany w formie tryptyku ołtarz. W samym centrum w niszy zobaczyć można figurkę patronki świątyni przedstawiająca Maryję z Dzieciątkiem wykonaną z pięknego białego marmuru. Dodatkowo po obu bokach nietrudno zauważyć klęczących aniołów a pod baldachimami stoją figury przedstawiające dwóch znanych biskupów św. Wojciecha i św. Stanisława. Jeśli spojrzymy na prawy transept zauważymy tam ołtarz Krzyża Świętego odsłonięty w roku 1911. Przedstawia on scenę ukrzyżowania Chrystusa. Po bokach we wnękach kościoła stoją rzeźby sławnych postaci historycznych, między innymi Króla Kazimierza Jagiellończyka a także św. Stanisława Kostkę będącego patronem młodzieży oraz samego miasta Radom. Całość wystroju uzupełnia stworzona w neogotyckim stylu ambona umieszczona na drewnianej kolumnie i nakryta dodatkowo baldachimem.
Po wyjściu z katedry zobaczymy dwa pomniki. Jeden to monument przedstawiający Kardynała Stefana Wyszyńskiego, który w rękach trzyma obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Drugim z nich jest pomnik papieża – Polaka Jana Pawła II postawiony i odsłonięty w 2008 roku na 17 rocznicę papieskiej pielgrzymki, kiedy to Radom stał się jednym z przystanków na jego trasie w Polsce.
Park im. Tadeusza Kościuszki
Istnienie Parku Kościuszki zostało już zaznaczone przy okazji omawiania ulicy Stefana Żeromskiego. Jest to jedno z niewielu miejsc leżących w ścisłym centrum miasta, gdzie jest możliwość odpoczynku i chwilowego oderwania się od miejskiego zgiełku w cieniu drzew, pośród zieleni. Początki tego parku sięgają 1867 roku, kiedy to podjęto decyzję o utworzeniu „Nowego ogrodu”, lub też „Ogrodu Saskiego”. Pierwotne założenie i koncepcja wzorować się miała na słynnych angielskich symetrycznych ogrodach. Podczas realizacji jednak koncepcja ulegała nieznacznym zmianom, dzięki czemu park zyskał ostatecznie oryginalny wygląd.
Pierwotnie na potrzeby stworzenia zielonego terenu w centrum miasta Radom wydzielono 7 hektarów terenu. W ramach prac usypane zostało sztuczne wzgórze a na jej szczycie pojawiły się ruiny stylizowane na zamkową wieżę. W początkowym okresie Park Kościuszki był terenem ogrodzonym płotem wykonanym z solidnych, kutych, żeliwnych przęseł, lecz podczas mającej miejsce w latach 60.tych przebudowy zarówno ogrodzenie jak i wieżę zlikwidowano. Nie były to pierwsze i jedyne modyfikacje, gdyż jeszcze w latach 20.tych XX weku wzniesiono na terenie parku żelbetonową altanę, która była pionierską jak na owe czasy konstrukcją.
Główna aleja parku nosi imię ks. Biskupa Jana Chrapka i idąc nim podziwiać można stojące tu popiersie Fryderyka Chopina. Po przeciwległej stronie natomiast stoi wzniesiona w latach 50.tych imponująca muszla koncertowa powstała w miejsce oryginalnej, którą strawił pożar 30 lat wcześniej. Wejście do parku od strony ulicy Sienkiewicza zdobi pamiątkowa płyta poświęcona Insurekcji Kościuszkowskiej. Imię znanego polskiego dowódcy Park otrzymał w 1916 roku. Poza aspektem historycznym miejsce to jest przyjaznym i miłym terenem przyrodniczo – wypoczynkowym. Rośnie tu bowiem wiele gatunków drzew, wśród których najczęściej spotykane to lipa, kasztanowiec, czerwony dąb oraz wejmutka. Po ostatniej renowacji w 2010 roku miejsce to zyskało nowy odmieniony wygląd.
Radom – Zamek
Ta stworzona w gotyckim stylu budowla powstała za panowania Króla Kazimierza Wielkiego, kiedy to wiele polskich miast i zamków przechodziło przemiany z formy drewnianej na murowaną. Obiekt stał w obrębie dawnych miejskich murów w południowo-zachodniej części miasta Radom blisko lokalizacji kościoła pw. św. Jana Chrzciciela. i od początku wyróżniał się piękną czerwoną cegłą. Choć pod względem militarnym nie miał nigdy dużego znaczenia to okresowo pełnił rolę rezydencji dla przemieszczającego się dworu królewskiego. Na stałe mieściła się tu siedziba lokalnego starosty. Przyjmowano w tym miejscu też zagranicznych posłów. Działał tu sąd grodzki a okresowo odbywały się tu także sesje sądu ziemskiego i kapturowego. Mieścił się w tym miejscu też Trybunał Skarbowy.
Główna część wchodząca w skład zamkowych zabudowań to przylegający do miejskich murów „dom wielki” pełniący rolę mieszkalną. W czasach kiedy powstawał cały zespół zamkowy otoczony był murem oraz zabezpieczony furtą. Po jej przekroczeniu droga prowadziła do ogrodu i łaźni. Za murami znajdował się także browar. W okresie jagiellońskim, od 1510-1515 roku dom przebudowano nadając mu cechy renesansowe. W ramach prac powstały wówczas między innymi reprezentacyjne schody, attykę oraz zewnętrzny taras.
Kompleks zamkowy w Radomiu podczas potopu szwedzkiego dwukrotnie doznawał poważnych zniszczeń i pomimo późniejszej odbudowy nie odzyskał już swojego pierwotnego wyglądu. W 1787 roku po gruntownym remoncie „dom wielki” zmienił wygląd stając się parterową budowlą wyraźnie nawiązującą do dawnych dworów wiejskich. Pod zaborem austriackim została rozebrana wieża oraz mury oddzielające obiekt od zabudowań miejskich. Od 1863 roku pozostałe zabudowania stały się siedzibą probostwa lokalnej parafii.
Dworzec kolejowy
Stary wzniesiony w 1885 roku budynek stacji kolejowej w Radomiu. Gdy w tamtym czasie powstawała linia kolejowa z Dęblina aż do Dąbrowy Górniczej naturalną rzeczą było, że będzie ona przechodzić przez Radom i miasto potrzebuje dworca. Trasa budowana była przez Towarzystwo Drogi Żelaznej Iwangorod-Dąbrowa po otrzymaniu w 1881 roku carskiej koncesji. Pod zaborem rosyjskim funkcjonowała, jak wiadomo kolej szerokotorowa nic więc dziwnego, że takie też było tu torowisko. Po zakończeniu budowy tego odcinka w grudniu 1883 roku konieczne stało się stworzenie infrastruktury towarzyszącej, czyli miedzy innymi dworca kolejowego. Wybór padł na projekt Adolfa Schimmelpfennig cechujący się nawiązującą do klasycystycznej architekturą. Obiekt dworca stoi i pełni swoją funkcję do dziś. Na początku lat 90.tych, ponad stulecie po swoim powstaniu obiekt wraz z przyległym do niego terenem przeszedł gruntowną renowację.
Radom – co zobaczyć poza ścisłym historycznym centrum
Poza centrum miasta także jest wiele ciekawych i interesujących miejsc, które warto zobaczyć podczas zwiedzania. Oto kilka z nich.
Grodzisko Piotrówka
Jedno z najstarszych miejsc na terenie miasta Radom. Grodzisko jest doskonale, jak na swój wiek, zachowane i zdecydowanie warto je zobaczyć. Jest pozostałością pochodzącego z X wieku świetnie zorganizowanego grodu położonego na prawym brzegu płynącej przez Radom rzeki Mlecznej. Wzgórze to zajmuje obszar o powierzchni 1,4 hektara a jego całkowita wysokość wynosi 6-8 metrów. Znajdujący się tu dawniej gród posiadał obwarowania w postaci wału z ziemi i drewna oraz dwie fosy. W kolejnych wiekach fortyfikacje kilka razy przechodziły rozbudową. Między innymi pojawiła się od strony północnej droga ułatwiająca dojazd do grodu. Od XI wieku w tym miejscu stał w tym miejscu kościół parafialny, który w nieznacznie zmienionej formie przetrwał do początku XIX stulecia.
Muzeum Wsi Radomskiej
Radom i jego okolice to rejon, który ma swoją specyfikę. Tematyce radomskiej wsi poświęcona jest bogata ekspozycja Muzeum Wsi Radomskiej będącej jednym z większych i najciekawszych w kraju skansenów. Ulokowane jest ono na peryferiach miasta i obejmuje szeroką ekspozycję muzealną. Składa się na nią 60 budynków wykonanych w charakterystycznym lokalnym stylu stylizowanych na wiejskie zabudowania. Całość rozmieszczona jest na kilkudziesięciu hektarach powierzchni. Oprócz budynków zbiory muzeum obejmują też dużą ilość eksponatów takich jak np. elementy wyposażenia wiejskich gospodarstw. Obejrzeć można tutaj między inny przykryte strzechą chłopskie zagrody, wspaniałe powozy oraz dwory bogatszych właścicieli ziemskich. Podczas zwiedzania podziwiać można także zachowane oryginalne, historyczne zabudowania wiejskie. Zobaczymy tu takie obiekty jak np. sieczkarnia, olejarnia czy np. suszarnia tytoniu. Stoją tu też wiatraki, kuźnia oraz piece garncarskie, gdzie można przyjrzeć produkcji ceramicznej. Jednym z elementów ekspozycji są filigranowe ule, gdzie zobaczyć można dawne narzędzia pszczelarskie do produkcji miodu. Jeden z budynków wchodzących w skład ekspozycji wystylizowany jest na dawną karczmę a w niej można zjeść smaczny lokalny posiłek.
Oferta muzeum obejmuje także odbywające się cyklicznie imprezy tematyczne. Organizowane są one zgodnie z tym, jak odbywały się dawne tradycyjne wiejskie obrzędy. W związku z tym zależnie od tego o jakiej porze roku się tu pojawimy to będziemy mogli wziąć udział w innym etapie, w innego rodzaju wydarzeniu. Podczas wycieczki można także skorzystać z bogatej oferty warsztatów edukacyjnych, gdzie można spróbować swoich sił w tradycyjnych wiejskich czynnościach takich jak formowanie bułek z ciasta, ubijanie masła w maselnicy a także w lepieniu garnków, praniu na tarze bądź też tłuczeniu zbóż.
Radom – Muzeum im. Jacka Malczewskiego
I kolejna znana placówka muzealna, bez której trudno wyobrazić sobie wizytę w Radomiu. Powołane do istnienia w 1923 roku muzeum poświęcone sztuce imię słynnego radomskiego artysty Jacka Malczewskiego zyskało dopiero w 1999 roku. Z kolei jego obecna siedziba do budynku dawnego pijarskiego kolegium przeniosła się w 1992 roku. Budynek ten ma długą kilkuwiekową historię, bowiem wzniesiony został już pod koniec XVII stulecia w 1682 roku.
Tym co bez cienia wątpliwości zachwyca i imponuje to pokaźna ilość eksponatów oraz szeroki zakres prezentowanych tu czasowo lub na stałe ekspozycji. Ekspozycja stała to aż 46 dzieł malarskich Jacka Malczewskiego, co powoduje, że jest to czwarta pod tym względem kolekcja w naszym kraju. Radomski malarz nie jest jednak jedynym twórcą, którego obrazy są tu wystawiane. Obejrzeć można tu także zbiory dzieł innych polskich artystów żyjących w XIX i XX stuleciu. Spośród nazwisk twórców, których dzieła tu obejrzymy warto wymienić kilka najznamienitszych, takich jak Wyspiański, Hadziewicz, Kostrzewski, Gerson, Chełmoński czy Brandt, a także Wyczółkowski, Boznańska albo Weiss. Wśród zgromadzonych eksponatów jest też spora kolekcja sztuki nieprofesjonalnej a odwiedzając muzeum zobaczymy też liczne archiwalia oraz zabytki nierozerwalnie związane z historią miasta Radom. W posiadanej kolekcji są także i unikaty takie jak np. rysunek przedstawiający Fryderyka Chopina autorstwa Samuela Bogumiła Lindego, który w radomskim muzeum znalazł się za sprawą jego córki.
Odrębną częścią ekspozycji jest gabinet numizmatyczny. Tutaj zobaczyć można bogatą kolekcję medali, monet oraz banknotów. Są tu także inne archiwalne przedmioty jak choćby bilety pamiętające czasy powstania kościuszkowskiego.
Muzeum posiada także rozbudowany dział przyrodniczy oraz bogato wyposażony archeologiczny. Kolekcja przyrodnicza obejmuje aż cztery stałe ekspozycje, wśród których jest między innymi jedna z pokaźniejszych w Polsce kolekcji jaj różnych gatunków ptaków.
Od roku 2012 w muzeum Malczewskiego prezentowana jest tematyczna stała ekspozycja pt. „Gabinet Leszka Kołakowskiego (1927-2009)”. W jej ramach odwiedzający mogą zobaczyć obszerny zbiór pamiątek jakie pozostawił po sobie ten znany filozof i myśliciel. Są tu takie eksponaty jak np. oryginalna maszyna do pisania, jego medale, kopie dyplomów oraz wieczne pióro. Zobaczymy ponadto togę, biret i kapelusz a także teczkę profesora, z którą się nie rozstawał. Całość ekspozycji uzupełnia bogaty materiał fotograficzny a także osobista biblioteczka Kołakowskiego.
Aktualnie Muzeum posiada dwa oddziały. Jednym z nich jest Radom i budynek Muzeum Sztuki Współczesnej przy ulicy Rynek 4/5. Drugim jest Muzeum Jana Kochanowskiego ulokowane w Czarnolesie. Z kolei Głowna siedziba placówki to ul. Rynek 11.
Zalew Borki
Jest to największy wodny zbiornik jaki możemy zobaczyć odwiedzając Radom. Jest to sztuczny twór zbudowany w latach 70.tych XX wieku na rzece Mlecznej na wysokości dzielnicy Radom – Borki. Po blisko 3 dekadach od jego powstania, w latach 1999-2000, zalew i znajdująca się wokół niego infrastruktura zostały gruntownie zmodernizowane i w pełni dostosowane do współczesnych standardów turystyczno – rekreacyjnych. Wybudowana została ścieżka rowerowa, deptaki spacerowe i inne elementy. Zalew stał się z czasem ulubionym miejscem wypoczynku Radomian oraz miejscem, gdzie regularnie odbywają się różnego rodzaju imprezy plenerowe, muzyczne, kulturalne, rozrywkowe jak i sportowe.
Przedstawiona w powyższym opracowaniu lista jest oczywiście dużym skrótem, subiektywnym wyborem spośród licznych ciekawych miejscach i lokalizacjach jakie posiada w swojej ofercie Radom. Wybór, na etapie tworzenia planu zwiedzania, tych miejsc, które naprawdę nas interesują może być nie lada wyzwaniem. Z pewnością wymagać będzie poświęcenia czasu, tak, aby możliwie jak najefektywniej wykorzystać pobyt w mieście i poznać je w jak najszerszym stopniu. Dobrze przygotowany plan daje gwarancję, że podczas wizyty w Radomiu nie będziemy się nudzić, a wręcz przeciwnie. Każda godzina i minuta to będzie czas, który zapadnie w pamięci i dostarczy mnóstwa niezapomnianych wspomnieć oraz wrażeń.