Brodawka to ogólna nazwa dla zakażeń spowodowanych przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV – Human Papilloma Virus). Jest to jedna z najbardziej powszechnych chorób zakaźnych skóry, która objawia się jako zrogowaciały wykwit skórny o szerokiej podstawie, najczęściej lokalizujący się w okolicy stóp, dłoni czy szyi.
Szacuje się, że nosicielami wirusa HPV jest ponad 80% populacji, gdzie do specjalisty udaje się zaledwie 7% mężczyzn i 11% kobiet! Co wpływa na tak wysoki procent zachorowalności? Czy można uchronić się przed HPV? Jak wygląda droga zakażenia i kiedy powinniśmy udać się do specjalisty?
Wirus brodawczaka ludzkiego – informacje w pigułce
Na wstępie należy zaznaczyć, że infekcje HPV są powszechne. Większość zakażeń, dzięki naturalnej odpowiedzi immunologicznej organizmu ustępują samoistnie lub nie inicjują rozwoju objawów klinicznych. Często przez wiele lat HPV pozostaje w stanie latencji (uśpienia), dając o sobie znać dopiero w momencie ogólnego osłabienia organizmu. Ze względu na utajoną formę zakażenia uważa się, że ok. 90% dorosłych ma przeciwciała HPV1 przed osiągnięciem 50 lat.
Droga zakażenia – HPV pośród nas
Wirus HPV przenoszony jest drogą bezpośredniego kontaktu skóry osoby zakażonej (skin-to-skin), drogą płciową lub poprzez kontakt z zainfekowanym podłożem (na basenie lub saunie) bądź przedmiotem np. cążkami do paznokci. Często też dochodzi do rozsiewania się zmian u osoby zakażonej na skutek tzw. autoinokulacji przez rozdrapywanie i wcieranie powstałych wykwitów, co automatycznie zwiększa prawdopodobieństwo zakażenia osób trzecich. Co robić w takich przypadkach?
Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego – postępowanie
Brodawki wirusowe skóry i błon śluzowych z reguły nie mają bezpośredniego wpływu na nasz ogólny stan zdrowia i uznaje się jedynie jako problem estetyczny. Między innymi dlatego osoby dotknięte tym schorzeniem nie czują potrzeby udania się do specjalisty.
Mimo iż faktycznie na ten moment nie da się definitywnie pozbyć wirusa z organizmu, lekarz specjalista może włączyć leczenie, które zminimalizuje nawroty wykwitów, ich zaognienie tym samym zmniejszając ryzyko zakażenia osób trzecich. Zadbaj więc o siebie i o otaczające Cię społeczeństwo!
Jak radzi specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej, proktolog dr n. med. Robert Rojewski „Profesjonalne usuwanie brodawek pozwala na kompleksowe rozwiązanie problemu, dzięki czemu zmiana skórna nie przejawia tendencji do nawrotów. Dlatego tak ważne jest skuteczne usuwanie brodawek wirusowych”.
Brodawki wirusowe – rozpoznanie. Jakie zmiany powinny nas zaalarmować?
Wirus HPV nie jest jednorodny – obecnie rozpoznano niemal 200 typów tego wirusa o różnorodnej sekwencji DNA, która decydują o wyglądzie, miejscu pojawienia się kurzajek oraz właściwościach onkogennych, czyli zdolnościach do transformacji nowotworowej komórek i wywołania raka. Wyróżnia się:
- brodawki/brodawki zwykłe/kurzajki (HPV 2, 4, 7) – grudki naskórkowe o nierównej, szorstkiej powierzchni w kolorze skóry i wielkości 5–10 mm. Zwykle zlokalizowane na palcach rąk, wałach paznokciowych czy pod płytką paznokciową.
- brodawki stóp (HPV 1, 2) – zmiany atakujące podeszwową część stóp o szorstkiej powierzchni i ok. 1–2 cm wielkości.
- brodawki płaskie/brodawki młodocianych (HPV 3, 10, 27, 28) – płaskie zmiany o gładkiej powierzchni. Niekiedy występują na twarzy, czasem przyjmują przebieg linijny w miejscu zadrapania (objaw Koebnera).
- brodawki przejściowe (HPV 10, 27, 28) – wykwity spotykane są przede wszystkim u chorych z obniżoną odpornością łączące cechy brodawek zwykłych i linijny układ brodawek płaskich.
- brodawki płciowe/kłykciny kończyste (HPV 6,11) – mięsiste zmiany rozrostowe, bez cech nowotworzenia. Występują na prąciu, sromie, okolicy odbytu. Choć w ten wirus roznosi się głównie drogą płciową, tak w rzadkich przypadkach do zainfekowanie zachodzi okołoporodowo (z matki na noworodka).
- brodawki łojotokowe (brodawki mądrości) – najczęściej występują one u osób starszych, powyżej 50 roku życia. Charakteryzują się wypukłą, pomarszczoną powierzchnią i brązowym kolorem. Występują na szyi, nosie lub powiece i nie mają charakteru złośliwego.
Należy pamiętać, że brodawki mogą powstać w każdym miejscu na powierzchni ludzkiego ciała oraz na błonach śluzowych, w tym na spojówkach czy w jamie ustnej. Jeśli obserwujesz u siebie niepokojące znany skórne, koniecznie udaj się do specjalisty w celu profesjonalnej diagnozy i rozpoczęcia leczenia, które poza farmakoterapią może obejmować m.in. wymrażanie, laserowe usuwanie, chirurgiczne usuwanie brodawek.